Stichting  Gedachtegoed  Willem van Oranje

Ons beleidsplan in het kort

Als net opgerichte stichting is het aan de orde om allereerst helder te zijn over de doelstellingen; uiteindelijk zullen de te nemen initiatieven daarmee samenhangen. Zowel qua kwaliteit als qua kwantiteit. Ten aanzien van de kwaliteit valt op te merken dat wij ons primair baseren op het gedachtegoed van Willem van Oranje zoals dat in een aantal aan hem toegeschreven openbare publicaties is verwoord. En ten aanzien van de kwantiteit moeten we opmerken dat we ons gezien de ter beschikking staande middelen niet onbeperkt ambitieus kunnen laten gaan. Het is vooral een stichting in opstart, waarbij de komende praktijk zich vooral zal stoelen op gestadig te organiseren successen.  

Het initiatief tot oprichting van de stichting

Je hoeft bepaald geen historicus te zijn om je bezig te houden met Willem van Oranje. Niet dat de lang geleden op de lagere school opgedane - en weggezakte – kennis voldoende is om geïnspireerd te raken. Daar is net wat meer voor nodig. Een dergelijke inspiratie ontstaat bij de een door toeval, bij de ander door een concrete aanleiding. En als je deze verscheidene elementen en daarmee concrete personen bij elkaar zet ontstaat er een gezamenlijkheid. Een gezamenlijkheid die zich initieel uit in gesprekken over Willem van Oranje en daarna in toenemende mate in een gezamenlijke interesse. In de gesprekken wordt de interesse aangescherpt en versterkt; en leidt inspiratie tot betrokkenheid en bevlogenheid. 

Het gegeven van een man als Willem van Oranje met een ongekende staat van dienst verhoudt zich feitelijk niet tot het gebrek aan interesse dat hem ook omgeeft. Veel mensen kennen het einde, maar eigenlijk niet het begin van het verhaal van Willem van Oranje. In de  oppervlakkige herinnering kent hij vele gedaanten. Zo wordt hij een Twijfelaar, een Zwijger, een Opportunist, een Charmeur genoemd. Vele gedaanten heeft hij aangenomen in de publicitaire wereld. Hij is soms niet te vatten en het aantal biografieën over hem (circa 1400) al evenmin.

Maar is het teveel gevraagd om terug te gaan naar de bron? Naar datgene wat hijzelf heeft geschreven. Of althans, naar hetgeen onder zijn directe regie tot stand is gebracht? Naar een aantal geschriften die dankzij de boekdrukkunst in heel Europa verspreid werden? Niet voor niets hangt een muur in Museum Prinsenhof in Delft vol met doordrukken van zijn meest bekende geschrift, de Apologie. Meer dan een reactie op de banvloek van Filips II, is het daarnaast ook een proeve van een onbevangen geest die begrippen hanteerde die in zijn tijd slechts sporadisch voorkwamen. En dan duiden we op vrijheid van geloof en respect voor medemensen. In zijn tijd was er al sprake van een verdeeld verleden waarbij hij zich besefte dat het uiteindelijk om een gedeelde toekomst gaat. Het bij elkaar brengen van mensen, het verbinden van bevolkingsgroepen met het oog op een even noodzakelijke als onvermijdelijke gezamenlijke toekomst: dat besef bracht de initiatiefnemers van de stichting bij elkaar.

Want dat dit gegeven juist in de huidige tijd ontzettend actueel is, is een tweede gezamenlijk besef van de initiatiefnemers. Ja, inderdaad toen en nu! Ook de huidige tijd gaat gepaard met enorme demografische veranderingen. Zowel wereldwijd als in ons eigen land. Er zullen zich de komende twintig tot dertig jaar grote groepen nieuwe Nederlanders gaan vestigen. Met daarmee samenhangende elementen als: huisvesting, werk, gezondheidszorg, onderwijs. Het vraagt van de politieke en maatschappelijke instituties denkvermogen en veerkracht om te ontdekken wat daar allemaal bij komt kijken. En dat gebaseerd op een beeld van een samenleving die vanuit deze demografische ontwikkeling opnieuw voor de opgave staat: hoe van een verdeeld verleden een gedeelde toekomst te maken.  

En in dit onvermijdelijke gegeven troffen betrokkenen elkaar. Het besef dat we niet voor het eerst in onze geschiedenis voor een opgave staan. Dat we een lange culturele traditie hebben van geloofsvrijheid, vrijheid van meningsuiting en tolerantie. En dat die traditie eigenlijk wel een duidelijk begin heeft: dat begin wordt door ons expliciet geduid bij Willem van Oranje. Het is daarom dat wij zijn plaats in de geschiedenis als verbinder zijn gaan zien en zijn gaan waarderen. Dat hij aantoonbaar en feitelijk aan de basis heeft gestaan van een lange traditie die we dienen te koesteren. En dat gedachtengoed willen wij helpen uit te dragen door de bronnen te duiden en te vertalen naar het heden. Dat er waarden zijn, waar we met recht trots op mogen zijn zonder te vervallen in plat nationalisme.

Financiële middelen

De stichting start met een eenmalige donatie van de producenten van de musical over Willem van Oranje, die duidelijke meerwaarde zien in de initiatieven van de stichting zonder dat daar in directe zin eisen aan worden gesteld. Het donatiebedrag van 10.000 euro stelt de stichting in staat om na te gaan of zij in staat is om de initiatieven voor het eerste jaar uit te voeren. Uiteraard zal zij trachten om daartoe ook meer en andere fondsen aan te trekken uit hoofde van vrijwillige donaties van particulieren, bedrijven en instellingen.

Bestuur en beloningsbeleid

Bij haar oprichting heeft de stichting de volgende personen tot bestuurder benoemd. 

Jacques Kuijf (voorzitter)

Jason Blackmore (secretaris)

Mitch Kasman (penningmeester)

Het stichtingsbestuur is voor onbepaalde tijd in functie. Alle bestuursleden (tenminste drie en ten hoogste zeven) zetten zich op vrijwillige basis in voor de stichting en hebben tot taak de doelstellingen van de stichting te (doen) verwezenlijken en de initiatieven die zij ondersteunt te (doen) bevorderen. Aan de bestuurders wordt geen beloning toegekend. Slechts gemaakte redelijke kosten ten behoeve van de stichting kunnen op vertoon van bewijsstukken worden vergoed. 

Bijzondere vermelding behoeft historicus en auteur Ronald de Graaf, die als onafhankelijk adviseur zal optreden richting het bestuur. Van de adviseur wordt een zelfregulerende functievervulling verwacht waarmee het bestuur de kwaliteit van de door haar te ondernemen activiteiten beoogt te waarborgen.  

De (uitvoering van de) doelstellingen van de stichting

Wij hebben bovenstaande vertaald in een aantal doelstellingen:

a.     Het ondersteunen van initiatieven die bijdragen aan het uitdragen en behoud van het gedachtegoed van Willem van Oranje zoals materieel verwoord in onder andere de Apologie en Het Plakkaat van Verlatinghe.

b.     Het ondersteunen van initiatieven die de plaats en betekenis van Willem van Oranje als Vader des Vaderlands helder duiden waarbij aandacht wordt besteed aan zijn strijd voor geloofsvrijheid en zijn streven naar onafhankelijkheid en verbinding.

c.     Het ondersteunen van initiatieven die tot doel hebben de schoolgaande en werkende doelgroep tot vijfentwintig jaar te voorzien van (les)materiaal over de betekenis van Willem van Oranje voor de Vaderlandse geschiedenis.

d.     Het ondersteunen van initiatieven die bijdragen aan het met elkaar verbinden van de verschillende bevolkingsgroepen.

Daarbij heeft de stichting een scala aan communicatiemiddelen ter beschikking. De activiteiten van de stichting kunnen het organiseren van lezingen en het geven van voorlichting betreffen. Het kan gaan om een publicatie te ondersteunen dan wel een congres over Verbinding te organiseren. Dat het een uit het ander kan voortvloeien is evident. We zijn nog maar net begonnen en de ambities moeten gekoppeld zijn aan zowel het vermogen tot daadkracht als aan de financiële middelen. En uiteraard bestaat er een dwingend verband tussen deze twee.

De executie van deze doelstellingen vraagt dus om een pragmatisch uitgangspunt: klein maar fijn. Met de meest minimale middelen trachten maximaal rendement te krijgen. Want het zal in het begin zeker van de meest direct betrokkenen moeten komen: en dat is het bestuur. Maar door ons van dit uitgangspunt te voorzien, zijn tegelijkertijd bepaalde teleurstellingen te vermijden. We streven ernaar om ons in ons beleid van onze realistische kant te laten zien.